Informatie over de orde cloacadieren:

De orde komt voor in Australië, Tasmanië en Nieuw-Guinea. Ze behoren tot de onderklasse Australosphenida, Prototheria of Ornithodelphia. Doordat ze kenmerken bezitten die eerder aan reptielen dan aan zoogdieren worden toegeschreven, als het leggen van eieren en de cloaca, worden de cloacadieren soms beschouwd als primitieve zoogdieren. Tot de cloacadieren behoren het vogelbekdier, de 4 soorten mierenegels en verwanten uitgestorven soorten.

Het zijn de enige levende zoogdiersoorten die eieren leggen. De eieren zijn zacht, leerachtig en rijk aan dooier. Ze komen na een dag of 10 uit. Cloaca dieren hebben tevens melkklieren en voeden hun jongen met melk, maar anders dan andere zoogdieren hebben cloacadieren melkvelden in plaats van tepels. De melk stroomt uit de melkklieren direct op de huid van het moederdier, waar de jongen het oplikken. Ze hebben naast de melkklieren ook andere kenmerken met alle andere zoogdieren gemeen: ze zijn warmbloedig en hebben een vacht, een onderkaak die uit een bot bestaat en de 3 gehoorbeentjes (hamer, aambeeld en stijgbeugel). Cloacadieren hebben korte poten, een kleine kop en zeer kleine oogjes. De snuit is rijk aan tastorganen en elektroreceptoren waarmee ze voedsel opsporen. Cloacadieren zijn samen met de dolfijn Sotalia guianensis de enige zoogdieren die in staat zijn tot elektroreceptie, het waarnemen van elektrische golven. Dit is vooral bij het vogelbekdier goed ontwikkeld. Dit dier heeft 40.000 elektroreceptoren in zijn snavel, waarmee het vogelbekdier onderwater zijn prooi kan vinden. Bij mierenegels is het veel zwakker ontwikkeld. Mierenegels kunnen wel elektrische golven waarnemen in vochtige aarde, helpt mogelijk bij het zoeken van ondergrondse prooi na een regenbui. Mierenegels en volwassen vogelbekdieren hebben geen tanden. Alleen jonge vogelbekdieren en fossiele soorten hebben kiezen. Het urinewegstelsel (bestaande uit 2 urineleiders), maag-darmstelsel en voortplantingsstelsel (twee eileiders bij de vrouwtjes) monden uit in een opening, de cloaca. De cloaca komt over het algemeen niet voor bij zoogdieren (inclusief buideldieren), waarbij de openingen gescheiden zijn, maar wordt wel aangetroffen bij andere gewervelde dieren, zoals vogels en reptielen. Aan deze cloaca danken de dieren ook hun wetenschappelijke naam: Monotremata betekent letterlijk wezens met een (monos) gat (trema). Net als bijvoorbeeld buideldieren en reptielen bezitten cloacadieren geen corpus callosum, de structuur die bij placentale zoogdieren de twee hersenhelften verbindt. Ook het skelet is afwijkend: zo bevat de schoudergordel botten als het os coracoides en de interclavicula, die niet bij andere zoogdieren worden aangetroffen, maar wel bij reptielen en de overige viervoeters. Ook hun gang is meer reptielachtig, met de poten aan de zijkant van het lichaam in plaats van eronder. Samen met enkele soorten spitsmuizen en de solenodons, die giftige speekselklieren hebben, zijn de cloacadieren de enige giftige zoogdieren. Het vogelbekdiermannetje heeft een giftige spoor op zijn enkel. Het uit deze spoor kan veroorzaken bij mensen en een hond doden. Bij volwassen vrouwtjes ontbreekt deze spoor. Bij mannetjesmierenegels is de spoor eveneens aanwezig, maar gedegenereerd en dus niet fuctioneel. Anders dan andere zoogdieren hebben cloacadieren 10 geslachtschromosomen. Het X-chromosoom lijkt op het geslachtchromosoom van vogels. Cloacadieren hebben een lagere lichaamstemperatuur dan andere zoogdieren: rond de 32^oC. Alhoewel altijd werd gedacht dat cloacadieren een slecht ontwikkelde thermoregulatie hadden, blijken cloacadieren deze temperatuur goed vast te kunnen te houden. Van de mierenegel is bekend dat de mierenegel zijn thermoregulatie bij koud weer kan uitschakelen om energie te sparen.

Indeling van de orde cloacadieren:

orde: cloacadieren (Monotremata)

2 onderordes:

vogelbekdierachtigen (Platypoda)

1 familie: vogelbekdieren (Ornithorhynchidae)

1 geslacht: Ornithorhynchus, heeft 1 soort

mierenegels (Tachyglossa)

1 familie: mierenegels (Tachyglossidae)

2 geslachten:

Tachyglossus, heeft 1 soort

Zaglossus, heeft 3 soorten